" Τῇ ἁγίᾳ καί μεγάλῃ Τρίτῃ τῆς τῶν δέκα παρθένων παραβολῆς..."

Πρωτοπρ. π. Γεωργίου Δορμπαράκη
Θεολόγου-Φιλολόγου

Ἡ Μ. Δευτέρα τόνισε μεταξύ ἄλλων τήν πίστη πού ἐκφράζεται συγκεκριμένα μέ τά ἔργα- καρπούς μετανοίας. ῾῾Τῆς ξηρανθείσης συκῆς διά τήν ἀκαρπίαν τό ἐπιτίμιον φοβηθέντες, ἀδελφοί, καρπούς ἀξίους τῆς μετανοίας προσάξωμεν Χριστῷ, τῷ παρέχοντι ἡμῖν τό μέγα ἔλεος᾽᾽ (ὄρθρος Μ. Δευτέρας). Σήμερα ἔρχεται ἡ ἐκκλησία μας, στό ἑπόμενο σκαλοπάτι ἀνόδου πρός συνάντηση μέ τόν ἀναστάντα Χριστό, νά μᾶς ὑπενθυμίσει μέσα ἀπό τήν παραβολή τῶν δέκα παρθένων, ὅτι ἡ πίστη καί τά ἔργα νοοῦνται μόνο μέσα στά πλαίσια τῆς ἀγάπης πρός τόν Θεό.

Πιστεύω στόν Θεό σημαίνει ἀγαπῶ τόν Θεό, ἀκουμπῶ τήν ὕπαρξή μου σ᾽ ᾽Εκεῖνον πού ἀγαπῶ.Ἡ πίστη δηλ. εἶναι καρπός ἀγάπης πρός τόν Θεό, ἡ ὁποία ἀγάπη προϋποθέτει τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ βεβαίως πρός ἐμᾶς. ῾῾Ἡμεῖς ἀγαπῶμεν, ὅτι αὐτός πρῶτος ἠγάπησεν ἡμᾶς᾽᾽. Δέν εἶναι τυχαῖο ὅτι ὁ Κύριος χαρακτηρίζεται ὡς νυμφίος πού ἔρχεται πρός συνάντηση τῆς νύμφης ψυχῆς. Γιατί ἀκριβῶς σύνδεσμος νυμφίου καί νύμφης εἶναι ἡ ἀγάπη. Μή ξεχνᾶμε ὅτι οἱ ἅγιοι πατέρες τῆς ᾽Εκκλησίας τόν Χριστό τόν χαρακτηρίζουν ὡς ῾῾μανικό ἐραστή᾽᾽ τοῦ ἀνθρώπου, κάτι πού παραπέμπει καί σέ προφητικά κείμενα τῆς Π. Διαθήκης, ὅπως γιά παράδειγμα στό περίφημο βιβλίο τοῦ ῾῾ἄσματος ἀσμάτων᾽᾽. ῎Ετσι τά ἔργα μέ κανένα τρόπο δέν μποροῦν νά θεωρηθοῦν ὅτι φέρουν ἀπό μόνα τους τή σωτηρία ἤ κάποιο μισθό. Τά ἔργα εἶναι ἁπλῶς ἡ πιστοποίηση τῆς ἀγάπης πρός τόν Θεό, ἡ μαρτυρία καί ἡ συνέπεια τῆς πίστης. ῾῾Πίστις δι᾽ ἀγάπης ἐνεργουμένη᾽᾽. Ὅταν λοιπόν ἐργάζομαι τά ἔργα τοῦ Θεοῦ, τοῦτο γίνεται γιά νά κρατηθῶ ἀνοικτός στή χάρη Του, νά μπορῶ νά σχετίζομαι κι ἐγώ μέ ἀγάπη μ᾽ Αὐτόν πού μέ ἀγαπᾶ ἄπειρα. Μ᾽ αὐτόν τόν τρόπο κάθε νομική σχέση μέ τόν Θεό αἴρεται, κάθε ἀξιομισθία τῶν ἔργων μου χάνεται, κάθε ὑπέρτακτο ἔργο ἁγίων ἀπαλείφεται. Ἡ ἀρχή δέ ῾῾ὁ σκοπός ἁγιάζει τά μέσα᾽᾽ φαντάζει γιά τόν ὀρθόδοξο ὡς κακόηχη παραφωνία, πού καταστρέφει τήν ἁρμονία τῆς σχέσης μέ τόν Θεό.
Ὁ Κύριος λοιπόν εἶναι ὁ νυμφίος τῆς ψυχῆς μας πού ἔρχεται πρός ἐμᾶς, γιατί μᾶς ἀγαπᾶ. ῾῾᾽Ιδού ὁ νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός᾽᾽. Τό ῾῾ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός᾽᾽δείχνει καταρχάς ὅτι μᾶς ἀγαπᾶ, ἀνεξάρτητα ἀπό τήν κατάσταση στήν ὁποία βρισκόμαστε. Γιατί νύκτα δέν πρέπει νά θεωρήσουμε μόνον αὐτό πού ἔρχεται μέ τή δύση τοῦ αἰσθητοῦ ἡλίου, ἀλλ᾽ αὐτό πού δημιουργεῖται μέ τή δύση τοῦ πνευματικοῦ ἡλίου, δηλ. τοῦ Θεοῦ. ῎Ετσι ὁ Χριστός μᾶς πλησιάζει κι ὅταν βρισκόμαστε στήν πνευματική μας νύκτα, ῾῾στήν ἀφεγγῆ νύκτα τῶν τυραννικῶν παθῶν μας, στή θλίψη τῶν ἐσκοτισμένων καρδιῶν μας, στήν τρέλλα τῆς κακῆς μοναξιᾶς, στόν τρόμο ῾῾τῆς ἀθεΐας τῆς νύκτας᾽᾽ τῶν καιρῶν μας᾽᾽ (π. Μιχαήλ Καρδαμάκης). ῎Επειτα ἡ μέση τῆς νύκτας δείχνει καί τό ἀπρόσμενο τῆς παρουσίας Του, δηλ. μᾶς πλησιάζει κάθε φορά ἐκεῖ πού δέν τό περιμένουμε. Κι αὐτός ὁ ἐρχομός Του δέν γίνεται μόνο μέ τή Δευτέρα Παρουσία Του, πού θά ἔλθει ὡς ῾῾κλέπτης ἐν νυκτί᾽᾽, ἀλλά καί μέ τήν ὥρα τοῦ θανάτου μας, ἀλλά καί τήν κάθε στιγμή τῆς ζωῆς μας, ἰδιαιτέρως μάλιστα μέ τόν ἐρχομό Του στό πρόσωπο τοῦ κάθε συνανθρώπου μας. ῾῾᾽Εφ᾽ ὅσον ἐποιήσατε ἑνί τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶ ἐλαχίστων ἐμοί ἐποιήσατε᾽᾽.
Καλούμαστε λοιπόν νά εἴμαστε πάντα σέ κατάσταση διαρκοῦς ἐγρηγόρσεως, πνευματικῆς νήψεως, γιά νά μποροῦμε νά συλλαμβάνουμε τά σημεῖα τῆς παρουσίας τοῦ Κυρίου. Γιατί ῾῾μακάριος ὁ δοῦλος, ὅν εὑρήσει γρηγοροῦντα᾽᾽, ἐνῶ ῾῾ἀνάξιος πάλιν, ὅν εὑρήσει ῥαθυμοῦντα᾽᾽. ῎Ετσι ἡ ἐγρήγορση στήν πραγματικότητα ταυτίζεται μέ τή διαρκή προσπάθεια παραμονῆς στήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, ἐνῶ ἡ ραθυμία συνιστᾶ ἔκπτωση ἀπό τήν ἀγάπη αὐτή, καρπό ἀπιστίας κι ἐγωϊσμοῦ. ῾῾Βλέπε οὖν ψυχή μου, μή τῷ ὕπνῳ κατενεχθῇς...καί τῆς βασιλείας ἔξω κλεισθῇς᾽᾽. Ἑπομένως ῾῾τόν νυμφίον, ἀδελφοί, ἀγαπήσωμεν, τάς λαμπάδας ἑαυτῶν εὐτρεπίσωμεν, ἐν ἀρεταῖς ἐκλάμποντες καί πίστει ὀρθῇ᾽᾽. Πόση καταισχύνη πράγματι θά νιώσουμε τήν ἡμέρα τῆς κρίσεως, ὅταν θά δοῦμε ξεκάθαρα πιά ὅτι τόν νυμφίο μας καί πατέρα καί ἀδελφό καί φίλο μας, τόν Χριστό, Τόν μισήσαμε, ἐνῶ συμπαθήσαμε κι ἀγαπήσαμε τόν ἐχθρό καί τύραννό μας, τό Διάβολο!