25 Μαρ 2011

Γ´ στάση Χαιρετισμῶν (25 Μαρτίου 2011)

πρωτοπρ. π. Γεωργίου Δορμπαράκη
῾Νέαν ἔδειξεν κτίσιν, ἐμφανίσας ὁ κτίστης, ἡμῖν τοῖς ὑπ᾽ αὐτοῦ γενομένοις...ἵνα τό θαῦμα βλέποντες, ὑμνήσωμεν αὐτήν, βοῶντες᾽ Ἡ σημερινή ἀκολουθία τῶν Χαιρετισμῶν διαφέρει λίγο ἀπό τή συνηθισμένη: δέν βρίσκεται μέσα στά πλαίσια τοῦ Μικροῦ ᾽Αποδείπνου, ἀλλά συνδέεται μέ τόν ἑσπερινό τῆς ἀποδόσεως τῆς ἑορτῆς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ, πού ἑορτάζουμε σήμερα. Κι εἴμαστε, θά λέγαμε, στόν πυρήνα μ᾽ αὐτόν τόν τρόπο τῶν Χαιρετισμῶν, ἀφοῦ λόγω ἀκριβῶς τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεοτόκου μάθαμε ἀπό τόν ἀρχάγγελο Γαβριήλ ἔτσι νά στεκόμαστε ἀπέναντί της: ῾Χαῖρε Κεχαριτωμένη᾽!
᾽Αφορμή νά προσεγγίσουμε τό πανάχραντο καί πάλι πρόσωπο τῆς Παναγίας μᾶς δίνει ὁ πρῶτος οἶκος τῆς Γ´ στάσης: Βλέποντας, λέει ὁ ὑμνογράφος, τό θαῦμα τῆς σαρκώσεως τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ σ᾽ αὐτήν, πού γίνεται ἔτσι μητέρα καί παραμένει παρθένος, κινούμαστε σέ ὑμνολογία πρός αὐτήν! ῾...ἵνα τό θαῦμα βλέποντες, ὑμνήσωμεν αὐτήν, βοῶντες...῾ Νά θυμηθοῦμε, καταρχάς, ὅτι μπροστά στήν Παναγία στεκόμαστε μέ δύο τρόπους: ἤ δοξολογικά - ὑμνητικά, ὅπως στούς Χαιρετισμούς, ἤ παρακλητικά, ὅπως στίς Παρακλήσεις πρός αὐτήν. Στίς παρακλήσεις μας μάλιστα πολλές φορές δέν χρειάζονται λόγια: ἀρκεῖ ὁ πόθος τῆς καρδιᾶς μας, γιά νά προσφέρει ἐκείνη τήν παράκληση- παρηγοριά σ᾽ αὐτήν. ῾Απλῶς νά τονίσουμε ὅτι ἀνώτερος τρόπος, ἀνεβασμένο θά λέγαμε ἐπίπεδο, εἶναι ἡ δοξολογική στάση, γιατί φανερώνει τήν παρηγορημένη, τήν ῾παρακεκλημένη᾽ καρδιά τοῦ ἀνθρώπου, τήν ἀρχοντιά τῆς ἀγάπης μας πρός Αὐτήν. Ὅπως συνήθιζε παρεμφερῶς νά λέει καί ὁ Γέρων Τύχων, ὁ πνευματικός τοῦ Γέροντος Παϊσίου μέ τά σπασμένα ἑλληνικά του: ῾τό Κύριε ἐλέησον, 100 δραχμές, τό Δόξα τῷ Θεῷ, χίλιες δραχμές᾽ !
Στό συγκεκριμένο οἶκο (Ν) ὁ ὑμνογράφος ἔρχεται νά μᾶς διευκρινίσει τήν αἰτία τῆς δοξολογικῆς-ὑμνητικῆς στάσης πρός τήν Παναγία, γιατί δηλ. τήν τιμοῦμε, γιατί λέμε σ᾽ αὐτήν τά Χαῖρε. Δέν ὑμνολογοῦμε λοιπόν τήν Παναγία, γιατί (α) ἔχει μιά ἰδιαίτερη φυσική ὀμορφιά, ὅπως συμβαίνει ἰδίως τή σημερινή ἐποχή, πού ἡ φυσική ὀμορφιά θεωρεῖται, κατεξοχήν στό χῶρο τοῦ θεάματος, ἀπό μόνη της μεγάλη ἀξία, μολονότι καί ἡ Παναγία πρέπει νά εἶχε καί μιά τέτοια ὀμορφιά, λόγω ἀκτινοβολίας τῆς πνευματικῆς ὀμορφιᾶς της, - ἄς θυμηθοῦμε τό ἁγιογραφικό ῾ Καρδίας εὐφραινομένης τό πρόσωπον θάλλει᾽ (Παροιμίες) - , (β) οὔτε ὅμως λόγω τῶν πολλῶν καί ἀξεπέραστων ἀνθρωπίνως ἀρετῶν της, πού κάνουν ἐμᾶς τούς ἀνθρώπους νά λέμε λόγια θριαμβευτικά μπροστά τους. Πόσες φορές ἄλλωστε δέν ἐνθουσιαζόμαστε, ὅταν βρεθοῦμε ἐνώπιον ἀνθρώπων μέ σπάνιες ψυχικές ἀρετές; Πόσο περισσότερο συμβαίνει τοῦτο ἐνώπιον τῶν ἀρετῶν τῆς Παναγίας! Ὅμως οὔτε αὐτό εἶναι ἡ κύρια αἰτία τῆς ὑμνητικῆς στάσης μας ἀπέναντί της. Γιατί λοιπόν; Γιατί τήν ὑμνολογοῦμε; Γιατί, λέει ὁ ὑμνογράφος, βλέπουμε σ᾽ αὐτήν τό θαῦμα: νά ἔχει σαρκώσει μέσα της τόν Υἱό καί Λόγο τοῦ Θεοῦ, νά φανερώνεται ἔτσι ὡς νέα κτίση τοῦ Θεοῦ καί νά διακηρύσσεται τοῦτο μέ τήν ἀειπαρθενία της: νά εἶναι Μητέρα καί Παρθένος, ῾νύμφη ἀνύμφευτος᾽! Τί σημαίνει τοῦτο; Ὅτι ἡ ὀμορφιά τῆς Παναγίας ὀφείλεται στό θαῦμα τῆς ἐπελεύσεως ἐπ᾽ αὐτήν τοῦ ἁγίου Πνεύματος καί τῆς σαρκώσεως γι᾽ αὐτό τοῦ Υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, μέ ἄλλα λόγια ἡ ὀμορφιά Της ὀφείλεται στόν Θεό πού Τήν ἐπισκέφθηκε καί ὄχι ἁπλῶς σέ κάτι δικό της, - ἄν καί τίποτε στήν πραγματικότητα δέν ὑπάρχει γνήσια καλό δικό μας, τῶν ἀνθρώπων, χωρίς τήν ἐνέργεια τοῦ Θεοῦ πού μᾶς τό δίνει. Κι αὐτό κατ᾽ ἐπέκταση θά πεῖ: ἡ ἀληθινή ὀμορφιά τοῦ ἀνθρώπου βρίσκεται στήν παρουσία τοῦ Θεοῦ μέσα του, πού φέρνει ὡς ἀποτέλεσμα, κατά τόν ὑμνογράφο, τή δοξολογία καί τήν ὑμνολογία τοῦ πιστοῦ συνανθρώπου, ὡς ξέσπασμα καί ἄνοιγμα τῆς ψυχῆς του, ἐπειδή ἀκριβῶς γίνεται θεατής καί μέτοχος αὐτῆς τῆς ὀμορφιᾶς. ῾Ὅτι ἐξ Αὐτοῦ καί δι᾽ Αὐτοῦ καί εἰς Αὐτόν τά πάντα᾽!
῎Ετσι: Μπροστά στήν ὀμορφιά τῆς Παναγίας ἀπό τό θαῦμα τῆς σάρκωσης τοῦ Θεοῦ σ᾽ αὐτήν, ἡ καρδιά μας ἀνοίγει καί ὁ λόγος γίνεται τραγούδι. ῎Αν μπροστά στήν ὀμορφιά πολλές φορές τῆς φύσης θέλουμε νά τραγουδήσουμε καί νά ψάλουμε, πόσο περισσότερο προκαλούμαστε γιά κάτι τέτοιο μπροστά σ᾽ Αὐτήν πού Τήν ἐπισκέφθηκε ἡ πηγή τῆς ὀμορφιᾶς, ὁ ἴδιος ὁ Θεός; ῎Εχει εἰπωθεῖ: ῾ ἡ ὀμορφιά θά σώσει τόν κόσμο᾽! Ναί, εἶναι ἀλήθεια. Ὅταν ἡ ὀμορφιά εἶναι ἀκριβῶς ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ, πού Τήν ψηλαφοῦμε στά πρόσωπα τῶν ἁγίων καί μάλιστα τῆς Θεοτόκου. Μπροστά στήν Παναγία, σωζόμαστε, γιατί μᾶς ἀνοίγει τήν καρδιά καί θέλουμε νά τραγουδήσουμε. Μπροστά στήν Παναγία ὅμως νιώθουμε καί τή δική μας εὐθύνη: νά γινόμαστε κι ἐμεῖς τό ἴδιο ὄμορφοι, μέ τόν Θεό δηλ. μέσα μας, ὥστε νά μήν ῾κουμπώνονται᾽ οἱ συνάνθρωποί μας ἀπέναντί μας οὔτε καί νά σκυθρωπάζουν ἐξαιτίας τῆς δυστροπίας μας, ἀλλά ἀντιθέτως νά ἀνοίγει καί αὐτῶν ἡ καρδιά καί μόνο μέ τή θέα μας καί μόνο μέ τό ἄκουσμά μας!

24 Μαρ 2011

Το Κρυφό Σχολειό δεν είναι μύθος, αλλά πραγματικότητα

Του Κωνσταντίνου Χολέβα
Πολιτικού Επιστήμονος-Συγγραφέως
 Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος ο εορτασμός της 25ης Μαρτίου 1821 θα συνοδευθεί από τη μονότονη προσπάθεια κάποιων « προοδευτικών» να ξαναγράψουν την Ιστορία. Μόνιμος στόχος των συγκεκριμένων διανοουμένων και αρθρογράφων είναι το Κρυφό Σχολειό. Το χαρακτηρίζουν μύθο και το χλευάζουν. Προφανώς είναι ανιστόρητοι ή εμπαθείς ή και τα δύο μαζί. Αντιλαμβάνομαι ότι οι στόχοι τους είναι δύο. Πρώτον να υποβαθμίσουν τον πατριωτικό ρόλο της Εκκλησίας και δεύτερον να εξωραΐσουν την Οθωμανική Αυτοκρατορία και να την παρουσιάσουν φιλελεύθερη και ανεκτική.
Ας έλθουμε στον πρώτο στόχο τους.
Τους ενοχλεί η υπενθύμιση ότι στα δύσκολα χρόνια της δουλείας η Ορθόδοξη Εκκλησία και οι κληρικοί ανέλαβαν την εκπαίδευση και την εθνική αφύπνιση των υποδούλων. Δεν θα καταφύγουμε σε μαρτυρίες Ελλήνων της εποχής εκείνης. Θα θυμίσουμε τί έγραφε σε επιστολή του ο Ρωμαιοκαθολικός Γκέρλαχ, πάστορας της Γερμανικής Πρεσβείας της Κωνσταντινουπόλεως το 1575.

21 Μαρ 2011

1821: "Ελλήνων έθνος και εθνική συνείδηση" - ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑ 2011

Συνεχίστηκε γιά 7η χρονιά και φέτος η παράδοση της συνεργασίας του ΣΥΝΔΕΣΜΟΥ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΠΕΙΡΑΙΩΣ και της ενορίας ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ στό πλαίσιο των ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΩΝ 2011, των εκδηλώσεων τις οποίες οργανώνει η ενορία με επίκεντρο της εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
Ως θέμα της φετινής εκδήλωσης -συζήτησης επελέγη το: " 1821. Ελλήνων έθνος και εθνική συνείδηση" και στο πλαίσιο αυτού του κεντρικού θέματος μίλησαν: Ο κ. Γεώργιος Καραμπελιάς, συγγραφέας, εκδότης του περιοδικού ΑΡΔΗΝ, με θέμα: "Ο Ρήγας Φερραίος, ο Αδ. Κοραής και οι Τούρκοι" και ο κ. Κων/νος Χολέβας, πολιτικός επιστήμονας, συγγραφέας με θέμα: " Η αγιασμένη επανάσταση και οι διαστεβλωτές της Ιστορίας" .
Μιλώντας ο κ. Γεώργιος Καραμπελιάς για τον Ρήγα Φερραίο και τον Αδ. Κοραή μέσα απο κείμενα των ιδίων και παρουσιάζοντας ιστορικά στοιχεία ανασκεύασε κατηγορίες όπως, ότι ο Ρήγας Φερραίος ήταν άθεος, αγνωστικιστής, ότι κατα κύριο λόγο είχε ως πρότυπό του την Γαλλική Επανάσταση και απέδειξε με ιστορικά στοιχεία επίσης, ότι και ο Ρήγας Φερραίος και ο Αδ. Κοραής τάχθηκαν υπερ των Γάλλων μόνον όταν οι τελευταίοι φάνηκε πως πολεμούν εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, γεγονός που ήταν προς το εθνικό συμφερον και των υποδούλων Ελλήνων.
Στη συνέχεια ο κ. Κων/νος Χολέβας μέσα απο ιστορικά κείμενα κυρίως της περιόδου της Τουρκοκρατίας αλλά και μεταγενέστερα ανασκεύασε τις απόψεις που αμφισβήτησαν την ύπαρξη του Κρυφού Σχολειού, αλλά και τις απόψεις όλων εκείνων που προσπάθησαν κατα καιρούς αλλά και προσφάτως να εξωραϊσουν την πολιτική των Οθωμανων κατακτητών απέναντι στους υπόδουλους Έλληνες κατα την περίοδο των 400 χρόνων της Τουρκοκρατίας.
Ακολούθησε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση μεταξύ των ομιλητών και του ακροατηρίου, το οποίο είχε κατακλύσει την αίθουσα του Πνευματικού Κέντρου Ευαγγελιστρίας Πειραιώς.
Δείτε τα VIDEO και με τις δύο ομιλίες.

1821, Ελλήνων έθνος και εθνική συνείδηση. Γ. Καραμπελιάς (Μέρος 1ο)

Γ. Καραμπελιάς (Μέρος 2ο)

Γ. Καραμπελιάς (Μέρος 3ο)

Kων. Χολέβας (Μέρος 1ο)

Κων. Χολέβας (Μέρος 2ο)

15 Μαρ 2011

Χρήσιμες συμβουλές για τον εξομολογούμενο

πρωτοπρ. π. Γεωργίου Δορμπαράκη
Ἡ περίοδος τῆς Μ. Σαρακοστῆς εἶναι ἡ κατεξοχήν περίοδος πού ὁ πιστός Χριστιανός προσέρχεται στό μυστήριο τῆς μετανοίας, τήν ἱερά ἐξομολόγηση. Δυστυχῶς ὅμως πολλές φορές δέν παίρνει ὅ,τι προσφέρει τό μυστήριο, γιατί δέν ἔχει τήν ὀρθή στάση ἀπέναντί του. Οἱ παρακάτω συμβουλές ἔχουν σκοπό ἀκριβῶς νά βοηθήσουν πρός τήν κατεύθυνση αὐτή: νά ἀξιοποιήσει ὅσο μπορεῖ κανείς περισσότερο τή δωρεά αὐτή τοῦ Θεοῦ.

1. Ἡ ἐξομολόγηση ἀποτελεῖ μυστήριο τῆς ᾽Εκκλησίας. Ὅπως εἶναι τό βάπτισμα, τό χρίσμα, ἡ Θεία Εὐχαριστία, τό ἴδιο συμβαίνει καί ἐδῶ. Εἶναι σά μιά βρύση πού ὅταν ἀνοίγει, προσφέρει τή χάρη τῆς ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν, μέ τήν ἔννοια ὅτι ὁδηγεῖ τόν πιστό στό σημεῖο ἐκεῖνο ὥστε νά δεχθεῖ τό σῶμα καί τό αἷμα τοῦ Χριστοῦ, πού αὐτό κυρίως εἶναι ῾῾εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν καί εἰς ζωήν αἰώνιον᾽᾽. Ὁ ἐξομολογούμενος ἄρα ἔρχεται σέ ἄμεση σχέση μέ τόν ἴδιο τόν Χριστό. Σ᾽ ᾽Εκεῖνον στήν πραγματικότητα ἐξομολογεῖται, γι᾽ αὐτό καί δέν ἔχει νόημα νά μήν εἶναι εἰλικρινής. Ἡ ἐξομολόγηση εἶναι βρύση, τήν κάνουλα ὅμως πού ἀνοίγει τή βρύση τήν ἔχει στά χέρια του ὁ ἐξομολογούμενος. ῎Ετσι στό μυστήριο αὐτό δέν παίζει ρόλο τόσο ὁ ἐξομολόγος ὅσο ὁ ἐξομολογούμενος.

2. Αὐτό σημαίνει ὅτι ὁ προσερχόμενος στό μυστήριο δέν ἔρχεται ἀπροετοίμαστος. Πρέπει νά ἔχει προηγηθεῖ ἡ μετάνοιά του, δηλ. ἡ συναίσθηση τῶν ἁμαρτιῶν του καί ἡ ἀπόφαση ἀλλαγῆς του, ἡ ὁποία θά καταλήξει στήν ὁμολογία τῶν ἁμαρτιῶν ἐν ταπεινώσει ἐνώπιον τοῦ ἱερέα.

Νεο-οθωμανοί στην Ελλάδα

Κωνσταντίνος Χολέβας-
Πολιτικός Επιστήμων
Ο περίπατος του κ. Αχμέτ Νταβούτογλου στη Βόρειο Ελλάδα κατά την προηγούμενη εβδομάδα έδωσε πολλά μηνύματα και αξίζει να μελετηθεί με προσοχή. Ο Τούρκος ΥΠΕΞ και θεωρητικός του Νεο-οθωμανισμού προσπαθεί να εφαρμόσει την ιδεολογία του, την οποία εκφράζει στα βιβλία του, και συνεχίζει μία μακρόχρονη πολιτική της Άγκυρας, που αμφισβητεί τα υπάρχοντα σύνορα της Ελλάδος. Για να πιάσουμε τα πράγματα από την αρχή θυμίζω ότι στη Δυτική Θράκη ο Νταβούτογλου μίλησε στους Μουσουλμάνους δηλώνοντας πώς εκεί νιώθει σαν να είναι στην πατρίδα του. Μετά επεσκέφθη την Καβάλα όπου προσκύνησε το σπίτι του Μεχμέτ Αλή, πατέρα του αιμοβόρου Ιμπραήμ, και έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το κτήριο Ιμαρέτ και για την επιβίωση της οθωμανικής κληρονομιάς. Στη συνέχεια πήγε στη Θεσσαλονίκη, όπου υπάρχει το λεγόμενο «σπίτι του Κεμάλ Ατατούρκ» -σημερινό τουρκικό Προξενείο- και εκεί πάλι μίλησε για την ανάγκη ανάδειξης του οθωμανικού παρελθόντος. Ζήτησε τζαμί και μουσουλμανικό νεκροταφείο εκμεταλλευόμενος και τις πολυπολιτισμικές αναζητήσεις του Δημάρχου κ. Γιάννη Μπουτάρη.
Η σαφής πρόθεση του Ερντογάν και του Νταβούτογλου είναι να επαναφέρουν την τουρκική επιρροή στα Βαλκάνια, να ουδετεροποιήσουν την ελληνική εξωτερική πολιτική, δηλαδή η Ελλάδα να μην παίρνει καμία πρωτοβουλία που παρενοχλεί τα τουρκικά συμφέροντα, και να πείσουν τους Βαλκανικούς λαούς ότι οι πρόγονοι τους περνούσαν καλά επί Οθωμανών.

13 Μαρ 2011

Η Κυριακή της Ορθοδοξίας

πρωτ. π. Γεωργίου Δορμπαράκη
Η Κυριακή της Ορθοδοξίας δεν αντιμετωπίζεται από την Εκκλησία μας σαν μια απλή Κυριακή. Η όλη τελετουργία της ημέρας δείχνει την ιδιαιτερότητά της, αφού στην ουσία προβάλλει όλα εκείνα τα στοιχεία που αποτελούν περιεχόμενα της πίστεως και της ζωής της Εκκλησίας. Το Συνοδικό μάλιστα της Ορθοδοξίας, που ακούμε το πρωί, έρχεται να επιβεβαιώσει την πεποίθηση της Εκκλησίας ότι η ίδια βρίσκεται στον κόσμο όχι σαν ένας κλώνος στο δέντρο του Χριστιανισμού, όπως πιστεύουν οι αιρετικοί Προτεστάντες, αλλά σαν το ίδιο το δέντρο, η προέκταση κατ᾽ αλήθειαν του Κυρίου, ῾῾ο Χριστός παρατεινόμενος εις τους αιώνας᾽᾽, κατά τη γνωστή έκφραση του αγίου Αυγουστίνου. ῾῾Οι προφήται ως είδον, οι Απόστολοι ως εδίδαξαν, η Εκκλησία ως παρέλαβεν, οι Διδάσκαλοι ως εδογμάτισαν, η Οικουμένη ως συμπεφώνηκεν, η χάρις ως έλαμψεν...ο Χριστός ως εβράβευσεν. Οὔτω φρονούμεν, ούτω λαλούμεν, ούτω κηρύσσομεν Χριστόν τον αληθινόν Θεόν ημών...᾽᾽. ῾῾Αύτη η πίστις των Αποστόλων, αύτη η πίστις των Πατέρων, αύτη η πίστις των Ορθοδόξων, αύτη η πίστις την Οικουμένην εστήριξεν᾽᾽.

1. Η Ορθόδοξη Εκκλησία: η μόνη Εκκλησία που διασώζει την αληθινή εικόνα του Χριστού.
Η πεποίθηση της Ορθόδοξης Εκκλησίας ότι διασώζει την αληθινή εικόνα του Χριστού - πεποίθηση η οποία στηρίζεται και στην ιστορία και στην εμπειρία όλων των αγίων - σημαίνει πρῶτα από όλα ότι αν θέλει κανείς να έχει ορθή σχέση μέ τόν Χριστό, αν θέλει να Τον δει ανόθευτα και γνήσια, πρέπει να ενταχτεί στο σώμα της, να γίνει μέλος της, να βαπτιστεί ορθόδοξος χριστιανός. Διότι αυτή είναι η μόνη Εκκλησία που συνέχισε και συνεχίζει να ζει και να βλέπει τα πράγματα σύμφωνα με τις προϋποθέσεις του Χριστού και των Αποστόλων. Σ᾽ έναν κόσμο που προβάλλει πολλούς παρμορφωτικούς φακούς, που και μέσα στο Χριστιανισμό παρουσιάζονται φαινόμενα πολλαπλής απόκλισης, η Ορθόδοξη Εκκλησία μάς τοποθετεί άμεσα και σε ευθεία γραμμή προς την Αποκάλυψη του Χριστού. Καλύτερα: ο ίδιος ο Χριστός κρατάει ανοιχτή την αληθινή εικόνα Του και την παρουσία Του στον κόσμο μέσα από το ζωντανό σώμα Του, την Ορθόδοξη Εκκλησία. ´Ετσι ο ορθόδοξος βαπτισμένος χριστιανός δεν έχει δική του πίστη.

12 Μαρ 2011

Αγίου Λουκά Αρχιεπισκόπου Κριμαίας, Λόγος εις την Α' Κυριακή των Νηστειών

Την πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Τεσσαρακοστής η Αγία μας Εκκλησία πανηγυρίζει το θρίαμβο της Ορθοδοξίας, της ορθής πίστεως, η οποία καταπάτησε όλες της αιρέσεις και στερεώθηκε για πάντα. Γι' αυτό η Κυριακή αυτή καλείται Κυριακή της Ορθοδοξίας. Οι αιρέσεις φάνηκαν ήδη απαρχής του χριστιανισμού. Οι ίδιοι οι Απόστολοι του Χριστού προειδοποιούσαν τους συγχρόνους τους, και μαζί τους και εμάς, για τον κίνδυνο από τους ψευδοδιδασκάλους.
Ο Άγιος Απόστολος Πέτρος στη Β' Καθολική επιστολή γράφει το εξής: «Εγένοντο δε και ψευδοπροφήται εν τω λαώ, ως και εν υμίν έσονται ψευδοδιδάσκαλοι, οίτινες παρεισάξουσιν αιρέσεις απωλείας, και τον αγοράσαντα αυτούς δεσπότην αρνούμενοι, επάγοντες εαυτοίς ταχινήν απώλειαν, και πολλοί εξακολουθήσουσιν αυτών ταις ασελγείαις, δι' ους η οδός της αληθείας βλασφημηθήσεται» (Β' Πετ. 2, 1-2).
Ο Άγιος Παύλος, επιστρέφοντας στην Παλαιστίνη από την Ελλάδα, έκανε στάση στην Έφεσο. Εκεί στους χριστιανούς κατοίκους της πόλεως έλεγε: «Εγώ γαρ οίδα τούτο, ότι εισελεύσονται μετά την άφιξίν μου λύκοι βαροίς εις υμάς μη φειδόμενοι του ποιμνίου, και εξ υμών αυτών αναστήσονται άνδρες λαλούντες διεστραμμένα του αποσπάν τους μαθητάς οπίσω αυτών» (Πραξ. 20, 29-30). Πολλοί τέτοιοι ψευδοδιδάσκαλοι και σχισματικοί υπήρχαν στους πρώτους αιώνες του χριστιανισμού. Μερικές αιρέσεις τάραζαν την Εκκλησία ολόκληρους αιώνες, όπως για παράδειγμα οι αιρέσεις του Αρείου, του Μακεδονίου, του Ευτηχούς, του Διοσκόρου, του Νεστορίου και επίσης η αίρεση της εικονομαχίας.

7 Μαρ 2011

Χάνουμε το νόημα της Σαρακοστής;

Από το Βιβλίο
«Μεγάλη Σαρακοστή»
Αλέξανδρου Σμέμαν
Εκδ. Ακρίτας
Είναι φανερό, ότι για τους πιο πολλούς από τους πιστούς το να παρακολουθούν καθημερινά τις ακολουθίες αυτής της περιόδου είναι πέρα από κάθε συζήτηση. Εξακολουθούν, φυσικά να εκκλησιάζονται την Κυριακή, αλλά, τις Κυριακές της Σαρακοστής η Θεία Λειτουργία, τουλάχιστον εξωτερικά, δεν αντανακλά κάτι από τη Μεγάλη Σαρακοστή και έτσι δεν μπορεί κανείς να έχει ούτε καν την αίσθηση του λατρευτικού τυπικού της Σαρακοστής, δεδομένου μάλιστα ότι η λατρεία είναι το μόνο μέσο που μάς μεταφέρει στο πνεύμα της Σαρακοστής. Και εφ’ όσον η Σαρακοστή με κανένα τρόπο δεν χρωματίζει τον πολιτισμό στον οποίο ανήκουμε, δεν είναι ν’ απορεί κανείς που αρνητικά καταλαβαίνουμε τη Σαρακοστή, δηλαδή, σαν μια περίοδο στην οποία απαγορεύονται μερικά πράγματα, όπως το κρέας, τα λίπη, οι χοροί και οι διασκεδάσεις. Η συνηθισμένη ερώτηση: «τι προσπαθείς να στερηθείς τούτη τη Σαρακοστή;» συνοψίζει τέλεια την αρνητική προσέγγιση της Σαρακοστής. Σαν θετική προσέγγιση, θεωρείται η αντίληψη ότι η Σαρακοστή είναι ο καιρός για την πραγματοποίηση της ετήσιας «υποχρέωσης» της Εξομολόγησης και της θείας Κοινωνίας («...και όχι αργότερα από την Κυριακή των Βαΐων...» έγραφε ένα φυλλαδιάκι μιας ενορίας). Και αφού εκπληρωθεί αυτή η υποχρέωση τότε το υπόλοιπο της Σαρακοστής φαίνεται να χάνει όλα τα θετικά νοήματα.
Έτσι είναι φανερό ότι έχει αναπτυχθεί μια, μάλλον βαθιά, διαφωνία ανάμεσα στο πνεύμα ή τη «θεωρία» της Σαρακοστής, που προσπαθούμε να σκιαγραφήσουμε με βάση τη λατρεία, και στην κοινή και συνηθισμένη αντίληψη που επικρατεί και υποστηρίζεται όχι μόνο από τους λαϊκούς αλλά ακόμα και από τους ίδιους τους κληρικούς. Γιατί είναι πάντοτε πολύ πιο εύκολο να περιορίσεις κάτι πνευματικό μέσα σε κάτι τυπικό παρά ν’ αναζητήσεις το πνευματικό μέσα στο τυπικό. Μπορούμε να πούμε, χωρίς καμιά υπερβολή, ότι αν και η Μεγάλη Σαρακοστή «τηρείται» ακόμα, όμως έχει χάσει την επίδρασή της στη ζωή μας, σταμάτησε να είναι το λουτρό της μετάνοιας και της ανανέωσης που είχε σαν σκοπό της, σύμφωνα με τη λειτουργική και πνευματική διδασκαλία της Εκκλησίας. Αλλά τότε, μπορούμε άραγε να ξαναβρούμε και να ξανακάνουμε τη Μεγάλη Σαρακοστή μια πνευματική δύναμη για την καθημερινή πραγματικότητα της ύπαρξής μας; Η απάντηση σ’ αυτή την ερώτηση εξαρτάται πρώτα πρώτα από το αν επιθυμούμε να πάρουμε στα σοβαρά τη Μεγάλη Σαρακοστή ή όχι.

Τι είναι η Θ. Λειτουργία των Προηγιασμένων;

Από το βιβλίο
«Περίοδος Τριωδίου»
Επιφανίου Ι. Θεοδωρόπουλου
Αρχιμανδρίτου

Όλες τις Τετάρτες και Παρασκευές της Μεγάλης Τεσσαρακοστής (καθώς και όσες συμπέσει εορτή αγίου) τελείται η θεία Λειτουργία των Προηγιασμένων Δώρων. Τι είναι αυτή η Λειτουργία και γιατί γίνεται μόνο κατά τη Μ. Τεσσαρακοστή;
Η Εκκλησία μας έχει εν χρήσει τρεις θ. Λειτουργίες κατά τις οποίες γίνεται Θυσία: Την Λειτουργία του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, την Λειτουργία του αγίου Βασιλείου και τη Λειτουργία του αγίου Ιακώβου.[...]
Όλες όμως αυτές οι Λειτουργίες έχουν πανηγυρικό και χαρμόσυνο χαρακτήρα. Αλλ’ η Μ. Τεσσαρακοστή είναι περίοδος χαρμολύπης. Γι΄ αυτό η Εκκλησία μας όρισε να μη γίνονται οι Λειτουργίες αυτές παρά μόνο κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές της Μ. Τεσσαρακοστής(Κανόνας 49ος της εν Λαοδικεία Συνόδου). Οι παλιοί όμως χριστιανοί δεν μεταλάμβαναν των θείων Μυστηρίων μόνο κατά τα Σάββατα και τις Κυριακές, αλλ’ ακόμη συχνότερα. Ο Μ. Βασίλειος σε μία επιστολή του (προς Καισαρία) αναφέρει ότι οι πιστοί της περιοχής του είχαν συνήθεια να μεταλαμβάνουν και τέσσερις και πέντε φορές την εβδομάδα! Γνώριζαν οι παλιοί Χριστιανοί ότι χωρίς συχνή μετάληψη των Αχράντων Μυστηρίων δεν είναι δυνατό να ζουν «εν Χριστώ». Ο Χριστός δεν είναι μία αφηρημένη ιδέα. Δεν είναι μία απρόσωπος δύναμη. Ο Χριστός είναι το Δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, είναι ο Υιός του Θεού, που σε ορισμένη χρονική στιγμή έγινε άνθρωπος «δι’ ημάς τους ανθρώπους και δια την ημετέραν σωτηρίαν» και σταυρώθηκε και πέθανε και ετάφη και ανέστη εκ νεκρών και ανελήφθη εν δόξη εις τους ουρανούς και «εκάθισεν εν δεξιά του Πατρός». Ο Χριστός είναι ακόμη, όπως είπε ο Ίδιος, «βρώσις και πόσις», δηλαδή φαγητό και ποτό. Στο Μυστήριο της θείας Ευχαριστίας ο Χριστός, ο «Αμνός του Θεού, ο αίρων την αμαρτίαν του κόσμου», αυτοπροσφέρεται στους πιστούς υπό τη μορφή του άρτου και του οίνου, τα οποία έχουν, κατά τρόπο απερινόητο και μυστηριώδη, μεταβληθεί σε αυτό τούτο το Άχραντο Σώμα Του και σε αυτό τούτο το Τίμιο Αίμα Του. Ο Χριστός είναι ο αγιασμός μας, το φως μας, η ζωή μας.[...]