Επιστήμη και Πίστη (Μια πρόταση)

FRANCIS  COLLINS .
Είναι ένας από τους εξέχοντες γενετιστές της Αμερικής και για πολύ καιρό υπήρξε ο επικεφαλής του Σχεδίου Ανθρώπινου Γονιδιωματος. Νωρίτερα βοήθησε στην ανακάλυψη των γενετικών ανωμαλιών, που προκαλούν την κυστική ίνωση, τη νευροινωμάτωση και τη νόσο του Huntington. Ζει στη Βηθεσδά-Μαιρυλαντ και στον ελεύθερο χρόνο του διασκεδάζει οδηγώντας μοτοσυκλέτα και παίζοντας κιθάρα.

(Απο το βιβλίο: " Η γλώσσα του Θεού", Fransis S. Collins).

ΜΙΑ ΕΚΚΛΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΠΙΣΤΟΥΣ

Αν πιστεύετε στο Θεό και διαλέξατε αυτό το βιβλίο γιατί ανησυχούσατε μή­πως η επιστήμη υπονομεύει την πίστη προωθώντας μια αθεϊστική κοσμοθεω­ρία, ελπίζω ότι είστε καθησυχασμένος από τη δυνατότητα αρμονίας μεταξύ πί­στης και επιστήμης.
Αν ο Θεός είναι Δημιουργός όλου του σύμπαντος, αν α Θεός είχε ένα ειδικό σχέδιο για την εμφάνιση του ανθρωπίνου γένους στη σκηνή, και εάν είχε επιθυμία προσωπικής φιλίας με τους ανθρώπους, στούς οποίους ενστάλαξε τον Ηθικό Νόμο σαν ενδεικτική πινακίδα προς Αυτόν, τό­τε Αυτός δεν κινδυνεύει από προσπάθειες του ασήμαντου μυαλού μας να κα­ταλάβει τη μεγαλοπρέπεια της δημιουργίας Του.
Μ’αυτό το πνεύμα, η επιστήμη μπορεί να είναι μια μορφή λατρείας. Πράγ­ματι, οι πιστοί πρέπει να ζητούν να είναι στην πρωτοπορία μεταξύ αυτών που επιδιώκουν καινούργιες γνώσεις. Πιστοί πρωτοστάτησαν στην επιστήμη πολλές φορές στο παρελθόν. Εντούτοις συχνά σήμερα επιστήμονες είναι απρόθυμοι να δεχθούν τις θρησκευτικές απόψεις εκείνων. Και κάτι που χειροτέρευε, το πρόβλημα, εκκλησιαστικοί ηγέτες φαίνεται να μην παρακολουθούν τις νέ­ες επιστημονικές ανακαλύψεις και διακινδυνεύουν να επιτίθενται στις επιστη­μονικές απόψεις, χωρίς να κατέχουν τα γεγονότα. Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι η γελοιοποίηση της Εκκλησίας, οδηγώντας ειλικρινείς αναζητητές μα­κριά από το Θεό, και όχι στην αγκαλιά Του. Οι Παροιμίες (19:2) της Παλαιάς Διαθήκης προειδοποιούν ενάντια σ'αυτό το είδος του καλοπροαίρετου και απληροφόρητου θρησκευτικού ζήλου: «Λεν είναι καλό να έχει κανείς ζήλο χω­ρίς γνώση».
Οι πιστοί καλά θα κάνουν να ακολουθήσουν την προτροπή του Κοπέρνικου, που είδε την ανακάλυψη ότι η Γη περιστρέφεται γύρω από τον 'Ηλιο ως μια ευκαιρία για να δοξάσουμε μάλλον και όχι να υποτιμήσουμε το μεγαλείο του θεού. «Το να γνωρίσουμε τα μεγάλα έργα του Θεού, το να κατανοήσουμε τη σοφία, τη μεγαλοσύνη και τη δύναμη Του, το να εκτιμήσουμε σε κάποιο βαθ­μό τη θαυμάσια λειτουργία των νόμων Του, ασφαλώς όλα αυτά πρέπει να είναι ένας ευχάριστος και αποδεκτός τρόπος λατρείας του Υψίστου, για τον οποίον η άγνοια δεν μπορεί να είναι περισσότερο ευγνώμων από τη γνώση».

ΜΙΑ ΕΚΚΛΗΣΗ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ

Από το άλλο μέρος, αν είστε ένας που εμπιστεύεται τις μεθόδους της επιστή­μης αλλά παραμένετε σκεπτικιστής ως προς την πίστη, είναι τώρα μια καλή στιγμή να ρωτήσετε τον εαυτό σας ποια εμπόδια βρίσκονται στο δρόμο σας προς την αναζήτηση μιας αρμονίας ανάμεσα σ'αυτές τις κοσμοθεωρίες.
Έχετε ανησυχήσει ότι η πίστη στο Θεό απαιτεί μια πτώση στον παραλογι­σμό, ένα συμβιβασμό της λογικής, ή ακόμη μια διανοητική αυτοκτονία; Ελπί­ζω ότι τα επιχειρήματα που παρουσιάστηκαν σ'αυτό το βιβλίο θα προσφέρουν τουλάχιστον ένα μερικό αντίδοτο σ'αυτήν την άποψη και θα σας πείσουν ότι από όλες τις δυνατές κοσμοθεωρίες, η αθεΐα είναι η λιγότερο λογική.
Σας έχει απωθήσει η υποκριτική συμπεριφορά αυτών που παριστάνουν τους πιστούς; Έχετε, πάλι, υπόψη σας ότι το καθαρό νερό της πνευματικής αλήθειας μεταφέρεται σ'αυτά τα σκουριασμένα δοχεία που λέγονται ανθρώ­πινα όντα, κι έτσι δεν πρέπει να εκπλήσσει το ότι μερικές φορές αυτές οι θε­μελιώδεις πίστεις μπορεί να διαστρέφονται σημαντικά. Μη στηρίζετε λοιπόν την εκτίμηση σας για την πίστη σε ό,τι βλέπετε στη συμπεριφορά συγκεκριμέ­νων ανθρώπων ή της οργανωμένης θρησκείας. Αντίθετα, στηριχθείτε στις αιώ­νιες πνευματικές αλήθειες που προσφέρει η πίστη.
Σας στενοχωρεί κάποιο φιλοσοφικό πρόβλημα με την πίστη, όπως γιατί ένας αγαθός Θεός επιτρέπει να υποφέρουμε; Παραδεχθείτε ότι ένα μεγάλο μέρος από τα βάσανα μας προέρχεται από τις δικές μας πράξεις ή αυτές των άλλων, και ότι σ'έναν κόσμο όπου οι άνθρωποι έχουν ελεύθερη βούληση αυ­τό είναι αναπόφευκτο. Καταλάβετε επίσης ότι αν ο Θεός είναι πραγματικός, οι σκοποί Του συχνά δεν θα είναι ίδιοι με τους δικούς μας. Αν και είναι δύ­σκολο να το δεχθούμε, μια πλήρης απουσία πόνου μπορεί να μην είναι προς το καλύτερο συμφέρον της πνευματικής μας προόδου.
Μήπως σας είναι δύσκολο να δεχθείτε ότι τα μέσα της επιστήμης είναι ανε­παρκή για να δώσουν απάντηση σε όλα τα μεγάλα προβλήματα; Αυτό είναι κυρίως ένα πρόβλημα για επιστήμονες που έχουν αφιερώσει τη ζωή τους στην πειραματική εκτίμηση της πραγματικότητας. Από αυτήν την άποψη, η παραδοχή της αδυναμίας της επιστήμης να δώσει απαντήσεις σε όλα τα ερωτήματα μπορεί να είναι ένα πλήγμα για την πνευματική σας υπερηφάνεια, αλλά αυτό το πλήγμα πρέπει να το αναγνωρίσετε, να το χωνέψετε και να διδαχθείτε από αυτό.
Μήπως αυτή η συζήτηση για πνευματικότητα σας φέρνει σε δύσκολη θέση, απλά γιατί η αναγνώριση της πιθανότητας Θεού μπορεί να βάλει νέες απαιτή­σεις στα σχέδια και τις πράξεις της ζωής σας; Αναγνωρίζω αυτή την αντίδραση καθαρά από τη δική μου περίοδο της «εκούσιας τυφλότητας», εντούτοις μπορώ να βεβαιώσω ότι μια γνώση της αγάπης και της χάριτος του Θεού δυναμώνει, δεν περιορίζει. Το έργο του Θεού είναι να ελευθερώνει, όχι να φυλακίζει.
Και τελικά, μήπως απλά δε διαθέσατε το χρόνο για να μελετήσετε σοβαρά την πνευματική κοσμοθεωρία; Στο σημερινό μας κόσμο, πάρα πολλοί από μας τρέχουν από εμπειρία σε εμπειρία, προσπαθώντας να αρνηθούν το ότι είμα­στε θνητοί, και αναβάλλοντας κάθε σοβαρή απασχόληση με το Θεό για κά­ποια μελλοντική στιγμή όπου φανταζόμαστε ότι οι περιστάσεις θα είναι κα­τάλληλες.
Η ζωή είναι σύντομη. Η αναλογία θανάτων θα είναι ένας για κάθε άνθρω­πο για το προβλεπτό μέλλον. Το άνοιγμα του εαυτού μας στην πνευματική ζωή μπορεί να είναι κάτι που θα μας πλουτίσει απερίγραπτα. Ας μην αφήνουμε έξω τη θεώρηση αυτών των, αιώνιας σημασίας, ερωτημάτων μέχρι που κάποια προσωπική περιπέτεια ή προχωρημένη ηλικία μας αναγκάσει να αναγνωρί­σουμε την πνευματική μας φτώχια.